۹۸درصد خدمات دندان پزشکي توسط بخش خصوصي به مردم ارائه مي شود و فقط ۲ هزار مرکز دولتي تنها ۲ درصد از خدمات دندان پزشکي را به بيماران مي دهند. پرداخت هزينه درمان در اين بخش از جيب مردم بيشترين رقم پرداختي به ميزان ۹۲ درصد است و بيمه ها فقط ۸ درصد هزينه هاي دندان پزشکي را متقبل مي شوند.
اما به تازگي رئيس اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت خبر داده است که سازمان هاي بيمه گر متعهد به پرداخت ۷۰ درصد هزينه اين خدمات مي شوند و اين سازمان ها موظف اند کليه خدمات دندانپزشکي را پوشش دهند.
وزارت بهداشت هم به رسانه ها گزارش داده که بيش از ۹۰ درصد افراد جامعه يک دندان پوسيده دارند. در حالي که سلامت بهداشت دهان و دندان رابطه تنگاتنگي با سلامت عمومي بدن دارد، چرا بايد هزينه سنگيني بر مردم تحميل شود تا هر روز شاهد افزايش بيماري هاي دهان و دندان باشيم؟ از طرفي با آن که سياست هاي جامع سلامت در دستور کار دولت قرار گرفته، چرا حمايت هاي دولت از بخش دندان پزشکي ضعيف است؟
خدمات ناچيز بخش دولتي
مشاور عالي انجمن دندان پزشکي ايران درباره خدمات ناچيز بخش دولتي در حوزه دندان پزشکي مي گويد: ۹۸درصد خدمات دندان پزشکي توسط بخش خصوصي به مردم ارائه مي شود و نگاه دندانپزشکان به هيچ عنوان اقتصادي و کاسب کارانه نيست.
دولت بايد با ارائه خدمات بيمه اي اين بخش از درمان، از هزينه هاي پرداختي بيماران کم کند. وي به ايلنا گفته است: ۲ هزار مرکز دولتي تنها ۲درصد از خدمات دندان پزشکي را ارائه مي کنند که همين رويه باعث مي شود بيماري هاي دهان و دندان بين مردم افزايش يابد زيرا هزينه هاي دندان پزشکي در بخش خصوصي بالاست و همه مردم توان پرداخت آن را ندارند.
اين دندان پزشک يادآور مي شود: دولت بايد براي پيش گيري و بهداشت به صورت خيلي وسيع خدمات بيمه اي براي دندان پزشکي ارائه کند تا هزينه هاي پرداختي از جيب بيماران کاهش يابد و در واقع اين بخش از سلامت در طرح تحول گنجانده شود.
دکتر زالي رئيس سازمان نظام پزشکي کشور هم به ميزان سنگين هزينه هاي پرداختي توسط مردم اشاره مي کند و مي گويد: طبق بررسي هاي انجام شده پرداخت از جيب مردم در حوزه دندانپزشکي با بيشترين رقم پرداختي، بيش از ۹۲درصد گزارش شده است.
وي به ايرنا گفته است در سال هاي اخير حمايت خوبي از حوزه دندانپزشکي به خصوص در بخش دولتي نداشتيم و همين مسئله هزينه سنگين را به مردم تحميل کرد.دکتر سيد بهمن کلالي مقدم سرپرست واحد بهداشت دهان و دندان خراسان نيز در اين باره مي گويد: با توجه به سياست هاي وزارت بهداشت و درمان حدود ۵۰درصد خدمات در بخش دولتي براي گروه هاي هدف ۲ تا ۱۲ سال و مادران باردار و شيرده انجام مي شود.
وي متذکر مي شود: اما ارائه خدمات براي ديگر گروه هاي سني بسيار محدود است و تنوع خدمات به علت سياست هاي پيش گيري با توجه به توان بخش دولتي محدود است، لذا گرايش درمان به سوي بخش خصوصي بيشتر است.
بيماران گلايه مند
نوبت هاي طولاني مدت براي استفاده از خدمات مراکز دولتي در حوزه دندان پزشکي يکي از مهم ترين دلايل گرايش مردم به بخش خصوصي براي درمان بيماري هاي دهان و دندان است.
لطفي که براي معالجه دندان هايش به يکي از دانشگاه هاي دندان پزشکي دولتي مراجعه کرده است از نوبت هاي طولاني مدت اين مراکز بسيار گلايه دارد و مي گويد: علاوه بر اين که بايد چندين هفته و شايد چند ماه در نوبت درمان باشي ارائه خدمات در اين مراکز کيفيت بسيار پاييني دارد.
متأسفانه برخي پزشکان در اين مراکز وقت کافي براي بيماران نمي گذارند در حالي که پزشکان در مطب خصوصي وقت بيشتري را براي درمان مي گذارند، دقت کافي دارند و کيفيت موادي که استفاده مي کنند نيز بهتر است.
وحيد طهانچي که براي ترميم پوسيدگي دندانش به مطب دندانپزشکي مراجعه کرده است به خدمات ضعيف دندان پزشکي بخش دولتي اشاره مي کند و مي گويد: چند بار براي ترميم پوسيدگي دندان به مراکز دندان پزشکي دولتي مراجعه کردم اما متأسفانه نتيجه مطلوبي نگرفتم.
وي يادآور مي شود: در مراکز دولتي از امکانات و تجهيزات دندان پزشکي مدرن استفاده نمي شود و بيمار مجبور است بعد از کلي سرگرداني و اتلاف وقتش به بخش خصوصي مراجعه کند.
دکتر حسن نوبخت دندان پزشک به نبود کمبودها در مراکز دولتي اعتقاد دارد و مي گويد: با آن که در مراکز دولتي کمبودها بسيار احساس مي شود، اما متأسفانه اين باور غلط بين مردم وجود دارد که در اين مراکز تنها دانشجويان دندان پزشکي خدمات مي دهند، در حالي که در اغلب اين مراکز استاد ياران دانشگاه هم مشغول به کارند.
عابد فتاحي عضو کميسيون بهداشت و درمان مجلس نيز در مورد گرايش مردم به بخش خصوصي براي بهداشت دهان و دندان مي گويد: بخش دولتي در نحوه درمان حساسيت کافي را نداشته، همچنين به علت گران شدن تجهيزات دندان پزشکي و هزينه بر بودن آن، دولت ها علاقه چنداني براي ارائه خدمات به اين بخش نداشته اند و تاکنون حمايت لازم نيز نشده است.
وي مي افزايد: از طرفي چون تفاوت درآمد بين بخش خصوصي و دولتي براي اين حرفه زياد است اغلب دندان پزشکان ترجيح مي دهند که در بخش خصوصي فعاليت کنند.
اين عضو کميسيون بهداشت و درمان متذکر مي شود: خدمات در اين بخش تنها به درمان خلاصه مي شود و در اغلب مراکز درماني دولتي برخي خدمات مانند ارتودنسي و جراحي هاي زيبايي انجام نمي شود.فتاحي با بيان اين که آمار دقيق از ميزان مبتلايان به پوسيدگي دندان در کشور نداريم مي گويد: شرايط بهداشت دهان و دندان در ايران به ويژه مناطق روستايي وضعيت مطلوبي ندارد.
از وي سوال مي کنيم آيا خدمات دندان پزشکي در طرح تحول نظام سلامت ديده شده است که فتاحي در پاسخ مي گويد: در دستور کار دولت تحول بخش نظام سلامت لحاظ شده و قطعاً در اين بخش به خدمات دندان پزشکي که جداي از سلامت نيست پرداخته خواهد شد و سعي بر اين است که مشکلات هزينه هاي زياد درمان را در اين بخش رفع کند و اين حوزه از سلامت تحت پوشش بيمه قرار بگيرد تا هزينه درمان مردم کاهش يابد.
نقش بيمه ها
بيمه هاي پايه و تکميلي نقش مهمي در ارائه خدمات درماني به مردم دارند، اما همين بيمه ها از ارائه خدمات دندان پزشکي به مردم سر باز مي زنند به طوري که فقط بيمه ها ۸درصد هزينه هاي دندان پزشکي را متقبل مي شوند.
دکتر عليرضا زالي، رئيس سازمان نظام پزشکي نقش بيمه ها را در ارائه خدمات دندان پزشکي بسيار ضعيف مي داند و مي گويد: در سال هاي اخير حمايت خوبي از اين حوزه نشده و افزايش هزينه هاي درماني در بخش دندان پزشکي موجب شد که بيمه ها فقط ۸ درصد هزينه هاي دندان پزشکي را پرداخت کنند.
يک دندان پزشک نيز عملکرد بيمه ها را در اين باره ضعيف توصيف مي کند و مي گويد: متأسفانه بيمه ها در ارائه خدمات دندان پزشکي که نقش حياتي در سلامت افراد دارند کوتاهي مي کنند و مواردي از درمان را تحت پوشش قرار مي دهند که اصلاً کاربرد درمان همگاني ندارد.
وي مي افزايد: خدمات دندان پزشکي نياز همگان است و بايد همه افراد چکاپ سالانه شوند.اين دندان پزشک متذکر مي شود: نقش بيمه ها در پيش گيري از بيماري ها بسيار مهم است.
اگر بيمه ها ارائه خدمات دندان پزشکي را تحت پوشش قرار دهند، در واقع هم به نفع خودشان عمل کرده اند و هم به مردم کمک مي کنند، زيرا وقتي فردي دندان سالم دارد و عاري از بيماري دهان و لثه است قطعاً باعث پيش گيري از بيماري هايي است که با دهان و دندان ارتباط دارد.
اما معاون اتحاديه بيمه گران ايران به صراحت به ما مي گويد: تا زماني که دولت تعرفه هاي درماني را واقعي اعلام نکند، شرکت هاي بيمه نمي توانند خدمات دندان پزشکي ارائه دهند و در واقع از دست شرکت هاي بيمه کاري بر نمي آيد.
از وي سوال مي کنيم چرا اغلب شرکت هاي بيمه از عقد قرارداد براي ارائه خدمات دندان پزشکي سر باز مي زنند؟
دهقاني در پاسخ مي گويد: هزينه هاي دندان پزشکي ۲ برابر شده و چون هزينه هاي دندان پزشکي سنگين است، شرکت هاي بيمه ترجيح مي دهند، چنين قراردادهايي را نبندند و از طرفي تعرفه هاي دندان پزشکي پايين است و اگر تعرفه هاي دندان پزشکي را مناسب تر حساب کنند، قطعاً شرکت هاي بيمه راغب مي شوند که پوشش بيمه اي براي آن در نظر بگيرند.
اين مقام مسئول اظهار مي دارد: شرکت هاي بيمه در محدوديت هاي تعرفه ها هستند و نمي توانند بالاتر از تعرفه اي که دولت اعلام مي کند با مراکز درماني قرارداد منعقد کنند و از طرفي دندان پزشکان چنين تعرفه هايي را قبول نمي کنند.
وزير بهداشت و درمان هم هزينه زياد دندان پزشکي و ضعف بيمه ها را تأييد مي کند و مي گويد: نقش بيمه ها در حمايت از بيماران در دندان پزشکي اسفبار است و حتي مي توان گفت پوشش مناسبي هم وجود ندارد.
دکتر حسن قاضي زاده هاشمي يادآور مي شود: دولت براي کارآمدي بيمه ها قدم هايي برداشته اما هنوز در حوزه دندان پزشکي کاري نکرده ايم و يکي دو مورد پوشش بيمه قابل توجه نيست.
اين مقام مسئول در پنجاه و چهارمين کنگره بين المللي انجمن دندان پزشکي ايران به اين مهم اشاره مي کند که هميشه در مورد بيمه دندان پزشکي حرف زده شده اما زماني که سراغ منابع رفته اند کاري انجام نشده است و بايد گفت که در زمينه تجهيزات و حمايت هاي بيمه اي کارهاي بسياري وجود دارد که اگر از ابتدا قانوني براي تصميم گيري ايجاد مي شد و مسئوليت هاي وزير و شوراي معاونان را به اين مجموعه واگذار مي کرديم، حتماً قدم هاي موثري برداشته مي شد اما يک عضو انجمن دندان پزشکي به کمبود اعتبار در اين حوزه اشاره مي کند و مي گويد: کمبود اعتبارات لازم در اين بخش وجود دارد در حالي که حدود ۴۰۰ نوع خدمات توسط دندان پزشکي انجام مي گيرد که تعداد قابل توجهي از آن ها بسيار پرهزينه است.
وي مي افزايد: اکثر شرکت هاي بيمه به دليل کمبود اعتبارات لازم خدمات دندان پزشکي را تحت پوشش قرار نمي دهند، در حالي که بايد بسته هاي پيشنهادي دهان و دندان را تحت پوشش قرار دهند.
طرح تحول سلامت و دندانپزشکي
اما بحثي که مهم است اين که آيا خدمات دندان پزشکي در طرح تحول نظام سلامت جايگاهي دارد؟
يک دندان پزشک نيز ارائه خدمات دندان پزشکي را در طرح تحول نظام سلامت بسيار مهم مي داند و به آمار تأسف بار دندان مصنوعي در ايران اشاره مي کند و مي گويد: آمار پوسيدگي دندان در کشور ما در مقايسه با ساير کشورها زياد است و ميزان نگهداري دندان و بهداشت دهان و دندان در سنين بالا در مقايسه با کشورهايي نظير آلمان، فرانسه و… ضعيف است.
وي مي افزايد: در کشور آلمان تعداد افرادي که در سنين ۶۰ سال به بالا از دندان هاي خودشان استفاده مي کنند، حدود ۸۲ درصد است، در صورتي که در ايران بايد گفت آمار استفاده از دندان مصنوعي آمار زيادي است بنابراين ضرورت دارد که در طرح نظام سلامت به بهداشت دهان و دندان توجه شود.
اما رئيس اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت و درمان نيز به ايرنا خبر مي دهد که خدمات درماني دندان پزشکي در طرح تحول نظام سلامت گنجانده مي شود.
دکتر محمد حسين خوشنويسان يادآور مي شود: هم اکنون کارگروهي تشکيل شده و در حال طراحي بسته خدماتي ديگري در قالب طرح تحول نظام سلامت است که نتايج آن به زودي مشخص خواهد شد.
وي با تأکيد بر اين که طراحي اين بسته خدماتي در معاونت درمان وزارت بهداشت به تازگي آغاز شده است، خاطر نشان مي کند: اعتبار اجراي اين بسته خدمتي از محل اجراي قانون هدفمندي يارانه ها تأمين خواهد شد.
رئيس اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت يادآور مي شود: هم اکنون بر اساس پيشنهاد شوراي عالي بيمه و مصوبه هيئت دولت، خدمات دندان پزشکي کودکان زير ۱۲ سال تحت پوشش بيمه هاي پايه قرار گرفته است.
خوشنويسان تأکيد مي کند: ارائه خدمات دندان پزشکي به ديگر اقشار مردم نيز در قالب اجراي طرح تحول نظام سلامت انجام مي شود.
اين مقام مسئول خبر مي دهد: همزمان با ابلاغ تعرفه هاي جديد خدمات دندان پزشکي، سازمان هاي بيمه گر متعهد به پرداخت ۷۰ درصد هزينه اين خدمات مي شوند و اين سازمان ها موظف اند کليه خدمات دندان پزشکي را پوشش دهند.
وي از ابلاغ تعرفه هاي جديد دندان پزشکي در آينده نزديک خبر مي دهد و مي گويد: به دليل افزايش برخي هزينه ها، تعرفه هاي جديد دندان پزشکي نيز افزايش مي يابد و اين اقدام در راستاي اجراي طرح تحول نظام سلامت در بخش دندان پزشکي است.
وزير بهداشت و درمان هم در اين باره از تشکيل شوراي عالي دندان پزشکي خبر داد و گفت: شوراي عالي دندان پزشکي براي سر و سامان دادن به وضعيت بهداشت دهان و دندان تشکيل مي شود تا در آن طرحي جامع براي دندان پزشکي از روستاها تا کلان شهرها تدوين شود.
وي افزود: در شوراي عالي دندان پزشکي توجه به محرومان و نقاط دور افتاده و خدمات ناچيزي که به آن ها ارائه مي شود، مطرح خواهد شد و طرحي جامع براي دندان پزشکي از روستاها تا کلان شهرها تقديم خواهد شد.
دکتر قاضي زاده هاشمي متذکر شد: با تدوين اين طرح ديگر با تغيير دولت ها و تغيير چهره سياسي و اجرايي، نظام خدمات دگرگون نمي شود و بخش هاي مرتبط مانند سازمان نظام پزشکي بايد کمک کنند تا خدماتي در شأن مردم ارائه شود.
به هر حال ارائه خدمات دندانپزشکي به مردم يکي از ضروريات نظام سلامت است، زيرا بسياري از بيماري ها ناشي از بيماري هاي دهان و دندان است، پس بايد در اين طرح سلامت، بهداشت دهان و دندان کاملاً مورد حمايت و توجه قرار گيرد.
۷۰ درصد بیمه دندانپزشکی
۷۰ درصد بیمه دندانپزشکی ۷۰ درصد بیمه دندانپزشکی ۷۰ درصد بیمه دندانپزشکی ۷۰ درصد بیمه دندانپزشکی
