۹۸درصد خدمات دندان پزشکی توسط بخش خصوصی به مردم ارائه می شود و فقط ۲ هزار مرکز دولتی تنها ۲ درصد از خدمات دندان پزشکی را به بیماران می دهند.
پرداخت هزینه درمان در این بخش از جیب مردم بیشترین رقم پرداختی به میزان ۹۲ درصد است و بیمه ها فقط ۸ درصد هزینه های دندان پزشکی را متقبل می شوند.
اما به تازگی رئیس اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت خبر داده است که سازمان های بیمه گر متعهد به پرداخت ۷۰ درصد هزینه این خدمات می شوند و این سازمان ها موظف اند کلیه خدمات دندانپزشکی را پوشش دهند.
وزارت بهداشت هم به رسانه ها گزارش داده که بیش از ۹۰ درصد افراد جامعه یک دندان پوسیده دارند. در حالی که سلامت بهداشت دهان و دندان رابطه تنگاتنگی با سلامت عمومی بدن دارد، چرا باید هزینه سنگینی بر مردم تحمیل شود تا هر روز شاهد افزایش بیماری های دهان و دندان باشیم؟ از طرفی با آن که سیاست های جامع سلامت در دستور کار دولت قرار گرفته، چرا حمایت های دولت از بخش دندان پزشکی ضعیف است؟
خدمات ناچیز بخش دولتی
مشاور عالی انجمن دندان پزشکی ایران درباره خدمات ناچیز بخش دولتی در حوزه دندان پزشکی می گوید: ۹۸درصد خدمات دندان پزشکی توسط بخش خصوصی به مردم ارائه می شود و نگاه دندانپزشکان به هیچ عنوان اقتصادی و کاسب کارانه نیست.
دولت باید با ارائه خدمات بیمه ای این بخش از درمان، از هزینه های پرداختی بیماران کم کند.
وی به ایلنا گفته است: ۲ هزار مرکز دولتی تنها ۲درصد از خدمات دندان پزشکی را ارائه می کنند که همین رویه باعث می شود بیماری های دهان و دندان بین مردم افزایش یابد زیرا هزینه های دندان پزشکی در بخش خصوصی بالاست و همه مردم توان پرداخت آن را ندارند.
این دندان پزشک یادآور می شود: دولت باید برای پیش گیری و بهداشت به صورت خیلی وسیع خدمات بیمه ای برای دندان پزشکی ارائه کند تا هزینه های پرداختی از جیب بیماران کاهش یابد و در واقع این بخش از سلامت در طرح تحول گنجانده شود.
دکتر زالی رئیس سازمان نظام پزشکی کشور هم به میزان سنگین هزینه های پرداختی توسط مردم اشاره می کند و می گوید: طبق بررسی های انجام شده پرداخت از جیب مردم در حوزه دندانپزشکی با بیشترین رقم پرداختی، بیش از ۹۲درصد گزارش شده است.
وی به ایرنا گفته است در سال های اخیر حمایت خوبی از حوزه دندانپزشکی به خصوص در بخش دولتی نداشتیم و همین مسئله هزینه سنگین را به مردم تحمیل کرد.
دکتر سید بهمن کلالی مقدم سرپرست واحد بهداشت دهان و دندان خراسان نیز در این باره می گوید: با توجه به سیاست های وزارت بهداشت و درمان حدود ۵۰درصد خدمات در بخش دولتی برای گروه های هدف ۲ تا ۱۲ سال و مادران باردار و شیرده انجام می شود.
وی متذکر می شود: اما ارائه خدمات برای دیگر گروه های سنی بسیار محدود است و تنوع خدمات به علت سیاست های پیش گیری با توجه به توان بخش دولتی محدود است، لذا گرایش درمان به سوی بخش خصوصی بیشتر است.
بیماران گلایه مند
نوبت های طولانی مدت برای استفاده از خدمات مراکز دولتی در حوزه دندان پزشکی یکی از مهم ترین دلایل گرایش مردم به بخش خصوصی برای درمان بیماری های دهان و دندان است.
لطفی که برای معالجه دندان هایش به یکی از دانشگاه های دندان پزشکی دولتی مراجعه کرده است از نوبت های طولانی مدت این مراکز بسیار گلایه دارد و می گوید: علاوه بر این که باید چندین هفته و شاید چند ماه در نوبت درمان باشی ارائه خدمات در این مراکز کیفیت بسیار پایینی دارد.
متأسفانه برخی پزشکان در این مراکز وقت کافی برای بیماران نمی گذارند در حالی که پزشکان در مطب خصوصی وقت بیشتری را برای درمان می گذارند، دقت کافی دارند و کیفیت موادی که استفاده می کنند نیز بهتر است.
وحید طهانچی که برای ترمیم پوسیدگی دندانش به مطب دندانپزشکی مراجعه کرده است به خدمات ضعیف دندان پزشکی بخش دولتی اشاره می کند و می گوید: چند بار برای ترمیم پوسیدگی دندان به مراکز دندان پزشکی دولتی مراجعه کردم اما متأسفانه نتیجه مطلوبی نگرفتم.
وی یادآور می شود: در مراکز دولتی از امکانات و تجهیزات دندان پزشکی مدرن استفاده نمی شود و بیمار مجبور است بعد از کلی سرگردانی و اتلاف وقتش به بخش خصوصی مراجعه کند.
دکتر حسن نوبخت دندان پزشک به نبود کمبودها در مراکز دولتی اعتقاد دارد و می گوید: با آن که در مراکز دولتی کمبودها بسیار احساس می شود، اما متأسفانه این باور غلط بین مردم وجود دارد که در این مراکز تنها دانشجویان دندان پزشکی خدمات می دهند، در حالی که در اغلب این مراکز استاد یاران دانشگاه هم مشغول به کارند.
عابد فتاحی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز در مورد گرایش مردم به بخش خصوصی برای بهداشت دهان و دندان می گوید: بخش دولتی در نحوه درمان حساسیت کافی را نداشته، همچنین به علت گران شدن تجهیزات دندان پزشکی و هزینه بر بودن آن، دولت ها علاقه چندانی برای ارائه خدمات به این بخش نداشته اند و تاکنون حمایت لازم نیز نشده است.
وی می افزاید: از طرفی چون تفاوت درآمد بین بخش خصوصی و دولتی برای این حرفه زیاد است اغلب دندان پزشکان ترجیح می دهند که در بخش خصوصی فعالیت کنند.
این عضو کمیسیون بهداشت و درمان متذکر می شود: خدمات در این بخش تنها به درمان خلاصه می شود و در اغلب مراکز درمانی دولتی برخی خدمات مانند ارتودنسی و جراحی های زیبایی انجام نمی شود.فتاحی با بیان این که آمار دقیق از میزان مبتلایان به پوسیدگی دندان در کشور نداریم می گوید: شرایط بهداشت دهان و دندان در ایران به ویژه مناطق روستایی وضعیت مطلوبی ندارد.
از وی سوال می کنیم آیا خدمات دندان پزشکی در طرح تحول نظام سلامت دیده شده است که فتاحی در پاسخ می گوید: در دستور کار دولت تحول بخش نظام سلامت لحاظ شده و قطعاً در این بخش به خدمات دندان پزشکی که جدای از سلامت نیست پرداخته خواهد شد و سعی بر این است
که مشکلات هزینه های زیاد درمان را در این بخش رفع کند و این حوزه از سلامت تحت پوشش بیمه قرار بگیرد تا هزینه درمان مردم کاهش یابد.
نقش بیمه ها
بیمه های پایه و تکمیلی نقش مهمی در ارائه خدمات درمانی به مردم دارند، اما همین بیمه ها از ارائه خدمات دندان پزشکی به مردم سر باز می زنند به طوری که فقط بیمه ها ۸درصد هزینه های دندان پزشکی را متقبل می شوند.
دکتر علیرضا زالی، رئیس سازمان نظام پزشکی نقش بیمه ها را در ارائه خدمات دندان پزشکی بسیار ضعیف می داند و می گوید: در سال های اخیر حمایت خوبی از این حوزه نشده و افزایش هزینه های درمانی در بخش دندان پزشکی موجب شد که بیمه ها فقط ۸ درصد هزینه های دندان پزشکی را پرداخت کنند.
یک دندان پزشک نیز عملکرد بیمه ها را در این باره ضعیف توصیف می کند و می گوید: متأسفانه بیمه ها در ارائه خدمات دندان پزشکی که نقش حیاتی در سلامت افراد دارند کوتاهی می کنند و مواردی از درمان را تحت پوشش قرار می دهند که اصلاً کاربرد درمان همگانی ندارد.
وی می افزاید: خدمات دندان پزشکی نیاز همگان است و باید همه افراد چکاپ سالانه شوند.این دندان پزشک متذکر می شود: نقش بیمه ها در پیش گیری از بیماری ها بسیار مهم است.
اگر بیمه ها ارائه خدمات دندان پزشکی را تحت پوشش قرار دهند، در واقع هم به نفع خودشان عمل کرده اند و هم به مردم کمک می کنند، زیرا وقتی فردی دندان سالم دارد و عاری از بیماری دهان و لثه است قطعاً باعث پیش گیری از بیماری هایی است که با دهان و دندان ارتباط دارد.
اما معاون اتحادیه بیمه گران ایران به صراحت به ما می گوید: تا زمانی که دولت تعرفه های درمانی را واقعی اعلام نکند، شرکت های بیمه نمی توانند خدمات دندان پزشکی ارائه دهند و در واقع از دست شرکت های بیمه کاری بر نمی آید.
از وی سوال می کنیم چرا اغلب شرکت های بیمه از عقد قرارداد برای ارائه خدمات دندان پزشکی سر باز می زنند؟
دهقانی در پاسخ می گوید: هزینه های دندان پزشکی ۲ برابر شده و چون هزینه های دندان پزشکی سنگین است، شرکت های بیمه ترجیح می دهند، چنین قراردادهایی را نبندند و از طرفی تعرفه های دندان پزشکی پایین است و اگر تعرفه های دندان پزشکی را مناسب تر حساب کنند، قطعاً شرکت های بیمه راغب می شوند که پوشش بیمه ای برای آن در نظر بگیرند.
این مقام مسئول اظهار می دارد: شرکت های بیمه در محدودیت های تعرفه ها هستند و نمی توانند بالاتر از تعرفه ای که دولت اعلام می کند با مراکز درمانی قرارداد منعقد کنند و از طرفی دندان پزشکان چنین تعرفه هایی را قبول نمی کنند.
وزیر بهداشت و درمان هم هزینه زیاد دندان پزشکی و ضعف بیمه ها را تأیید می کند و می گوید: نقش بیمه ها در حمایت از بیماران در دندان پزشکی اسفبار است و حتی می توان گفت پوشش مناسبی هم وجود ندارد.
دکتر حسن قاضی زاده هاشمی یادآور می شود: دولت برای کارآمدی بیمه ها قدم هایی برداشته اما هنوز در حوزه دندان پزشکی کاری نکرده ایم و یکی دو مورد پوشش بیمه قابل توجه نیست.
این مقام مسئول در پنجاه و چهارمین کنگره بین المللی انجمن دندان پزشکی ایران به این مهم اشاره می کند که همیشه در مورد بیمه دندان پزشکی حرف زده شده اما زمانی که سراغ منابع رفته اند کاری انجام نشده است
و باید گفت که در زمینه تجهیزات و حمایت های بیمه ای کارهای بسیاری وجود دارد که اگر از ابتدا قانونی برای تصمیم گیری ایجاد می شد و مسئولیت های وزیر و شورای معاونان را به این مجموعه واگذار می کردیم،
حتماً قدم های موثری برداشته می شد اما یک عضو انجمن دندان پزشکی به کمبود اعتبار در این حوزه اشاره می کند و می گوید: کمبود اعتبارات لازم در این بخش وجود دارد در حالی که حدود ۴۰۰ نوع خدمات توسط دندان پزشکی انجام می گیرد که تعداد قابل توجهی از آن ها بسیار پرهزینه است.
وی می افزاید: اکثر شرکت های بیمه به دلیل کمبود اعتبارات لازم خدمات دندان پزشکی را تحت پوشش قرار نمی دهند، در حالی که باید بسته های پیشنهادی دهان و دندان را تحت پوشش قرار دهند.
طرح تحول سلامت و دندانپزشکی
اما بحثی که مهم است این که آیا خدمات دندان پزشکی در طرح تحول نظام سلامت جایگاهی دارد؟
یک دندان پزشک نیز ارائه خدمات دندان پزشکی را در طرح تحول نظام سلامت بسیار مهم می داند و به آمار تأسف بار دندان مصنوعی در ایران اشاره می کند و می گوید:
آمار پوسیدگی دندان در کشور ما در مقایسه با سایر کشورها زیاد است و میزان نگهداری دندان و بهداشت دهان و دندان در سنین بالا در مقایسه با کشورهایی نظیر آلمان، فرانسه و… ضعیف است.
وی می افزاید: در کشور آلمان تعداد افرادی که در سنین ۶۰ سال به بالا از دندان های خودشان استفاده می کنند، حدود ۸۲ درصد است، در صورتی که در ایران باید گفت آمار استفاده از دندان مصنوعی آمار زیادی است بنابراین ضرورت دارد که در طرح نظام سلامت به بهداشت دهان و دندان توجه شود.
اما رئیس اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت و درمان نیز به ایرنا خبر می دهد که خدمات درمانی دندان پزشکی در طرح تحول نظام سلامت گنجانده می شود.
دکتر محمد حسین خوشنویسان یادآور می شود: هم اکنون کارگروهی تشکیل شده و در حال طراحی بسته خدماتی دیگری در قالب طرح تحول نظام سلامت است که نتایج آن به زودی مشخص خواهد شد.
وی با تأکید بر این که طراحی این بسته خدماتی در معاونت درمان وزارت بهداشت به تازگی آغاز شده است، خاطر نشان می کند: اعتبار اجرای این بسته خدمتی از محل اجرای قانون هدفمندی یارانه ها تأمین خواهد شد.
رئیس اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت یادآور می شود: هم اکنون بر اساس پیشنهاد شورای عالی بیمه و مصوبه هیئت دولت، خدمات دندان پزشکی کودکان زیر ۱۲ سال تحت پوشش بیمه های پایه قرار گرفته است.
خوشنویسان تأکید می کند: ارائه خدمات دندان پزشکی به دیگر اقشار مردم نیز در قالب اجرای طرح تحول نظام سلامت انجام می شود.
این مقام مسئول خبر می دهد: همزمان با ابلاغ تعرفه های جدید خدمات دندان پزشکی، سازمان های بیمه گر متعهد به پرداخت ۷۰ درصد هزینه این خدمات می شوند و این سازمان ها موظف اند کلیه خدمات دندان پزشکی را پوشش دهند.
وی از ابلاغ تعرفه های جدید دندان پزشکی در آینده نزدیک خبر می دهد و می گوید: به دلیل افزایش برخی هزینه ها، تعرفه های جدید دندان پزشکی نیز افزایش می یابد و این اقدام در راستای اجرای طرح تحول نظام سلامت در بخش دندان پزشکی است.
وزیر بهداشت و درمان هم در این باره از تشکیل شورای عالی دندان پزشکی خبر داد و گفت: شورای عالی دندان پزشکی برای سر و سامان دادن به وضعیت بهداشت دهان و دندان تشکیل می شود تا در آن طرحی جامع برای دندان پزشکی از روستاها تا کلان شهرها تدوین شود.
وی افزود: در شورای عالی دندان پزشکی توجه به محرومان و نقاط دور افتاده و خدمات ناچیزی که به آن ها ارائه می شود، مطرح خواهد شد و طرحی جامع برای دندان پزشکی از روستاها تا کلان شهرها تقدیم خواهد شد.
دکتر قاضی زاده هاشمی متذکر شد: با تدوین این طرح دیگر با تغییر دولت ها و تغییر چهره سیاسی و اجرایی، نظام خدمات دگرگون نمی شود و بخش های مرتبط مانند سازمان نظام پزشکی باید کمک کنند تا خدماتی در شأن مردم ارائه شود.
به هر حال ارائه خدمات دندانپزشکی به مردم یکی از ضروریات نظام سلامت است، زیرا بسیاری از بیماری ها ناشی از بیماری های دهان و دندان است،
پس باید در این طرح سلامت، بهداشت دهان و دندان کاملاً مورد حمایت و توجه قرار گیرد.
۷۰ درصد بیمه دندانپزشکی
۷۰ درصد بیمه دندانپزشکی ۷۰ درصد بیمه دندانپزشکی ۷۰ درصد بیمه دندانپزشکی ۷۰ درصد بیمه دندانپزشکی
